پیازداغ رو به نوشته‌هات اضافه کن | چگونه مقاله جذاب بنویسیم؟

چاشنی‌های مختلفی در طعم غذا تاثیرگذار است. اگر مقاله و نوشته‌ها را مانند یک غذا فرض کنیم، باید به دنبال بهتر و جداب شدن طعم آن‌ها باشیم. خُب حالا چگونه مقاله جذاب بنویسیم؟

پدرم پروژه‌های آشپزی را عالی مدیرت می‌کند. نه اینکه غذاهای مادر بد باشد ولی خب دست‌پخت پدر خاص است. به گفته شاهدان و میل‌کنندگان، طعم غذاهای او جدید و به‌یادماندنی است. روزی هنگام طبخ غذا جمله جالبی از زبان پدر شنیدم:

پیازداغ سوپراستار غذاست.

به دنبال پرداختن به مقوله یادگیری ضمنی و از آن‌جایی که به تازگی هر آموخته را در ذهنم نشخوار می‌کنم و در جریان زندگی گسترش می‌دهم، به دنبال این بودم که چه چاشنی‌هایی در کنار پیازداغ، به بهتر شدن طعم غذا کمک می‌کند. در ادامه همین افکار، در جستجوی ترفندهایی هستم که به بهتر شدن نوشته‌های وب‌سایت شخصی کمک کند.

چگونه مقاله جذاب بنویسیم؟

خوب شروع کنید

از قدیم گفته‌اند:

خشت اوّل گر نهد معمار کج / تاثریا می‌رود دیوار کج

پس بیاید خشت اوّل را در نوشته‌هایتان محکم و زیبا قرار دهید. برای مثال ابتدای همین مقاله را مجدد بخوانید. ترکیب غذا و مقاله‌نویسی جذابیت نسبی را به شروع کار اضافه کرده است. فقط فراموش نکنید که این جذابیت ابتدای مقاله نباید کِش‌دار شود و کم‌کم به سراغ سوژه نوشته‌ بروید. نمونه‌هایی از خشت‌ اوّل‌ نویسی را در آموزش «مقاله، آغازش خوش است» معرفی کرده‌ام.

 تاپیک‌بازی و میان‌تیتر فراموش نشه

در هر کاری باید باسلیقه عمل کنید. مهم نیست نوشته شما چند صفحه یا چند پاراگراف شود، قبل از هر چیز باید خوانا و قابل‌فهم باشد. استفاده از تاپیک‌ها و میان‌تیترها به خوانش متن شما کمک می‌کند. زیاد توضیح نمی‌دهم. مثلن زیر را داشته باشید:

من می‌خواهم چند خط از آب‌هویج بنویسم:

آب‌هویج چیست؟ (تیتر1)

    معرفی آب‌هویج (تیتر 2)

    مزایای آب‌هویج (تیتر 2)

           تقویت بینایی (تیتر 3)

           منبع آنتی‌اکسیدان (تیتر 3)

           تقویت دستگاه گوارش (تیتر 3)

    انواع آب‌هویج (تیتر 2)

           خالص (تیتر 3)

           ناخالص (تیتر 3)

                 مخلوط با آب‌سیب (تیتر 4)

                 مخلوط با شیر (تیتر 4)

    از کجا آب‌هویج خوب بخریم (تیتر 2)

    نتیجه (تیتر 2)

مستند بنویسید

محمدرضا شعبانعلی که استاد بزرگ بنده در مهارت یادگیری هستند، استفاده از نقل‌قول را یکی از نقطه‌قوت‌های افراد حرفه‌ای در نوشتن معرفی می‌کند. هیچ اشکالی ندارد که بخشی از مقاله شما از منبع دیگری نقل شود. اشاره به منابعی که در مقاله خود از آن استفاده کرده‌‌اید، عیار نوشته شما را دوچندان می‌کند. هر چه این منابع غنی‌تر باشند، عیار نوشته‌ها هم بیشتر می‌شود. راستی برای شناخت بهتر محمدرضا شعبانعلی (البته از دید بنده) اینجا را بخوانید.

نقل قول مرتبط

استفاده از نقل‌قول مرتبط با بخش قبلی کمی متفاوت است. شما در مستندنویسی باید بخشی از مقاله را به صورت مستقیم به نوشته خود اضافه کنید و در پایان منبع آن را ذکر کنید. در نقل‌قول مرتبط، یک جمله یا عبارتی از شخص دیگر را چاشنی نوشته خود می‌کنید. اگر هنوز متوجه داستان نشده‌اید، دوباره به ابتدای مقاله برگردید و نقل‌قول پدر فقید را ببینید.

تجربه‌نویسی

تجربه‌نویسی یکی از روش‌های ساده و خلاق برای نوشتن و نویسندگی است. با توجه به اینکه تجربه شخصی شما فقط برای شما اتفاق افتاده است، فرصت خلق یک نوشته جدید و یونیک را در اختیارتان قرار می‌دهد. اگر تجربه‌نویسی شما شامل اتفاقات جالب و آموزنده باشد، تاثیرش در نوشته دوچندان شده و نکته‌بینی شما را به مخاطب اثبات می‌کند. گاهی مشاهده شده است که تمام متن یک مقاله از تجربه افراد سرچشمه می‌گیرد. خوشبختانه هیچ محدودیتی در این ترفند برای اضافه کردن پیازداغ به نوشته وجود ندارد.

عکس‌نوشته

بالاتر از سلیقه گفتم. استفاده از عکس‌نوشته‌ها، سلیقه شما را به رخ خواننده می‌کشد. طراحی عکس‌نوشته‌ها زحمت زیادی ندارد. با یک نرم‌افزار ساده طراحی در گوشی یا کامپیوتر شخصی می‌توانید یک عکس مرتبط با نوشته خود را در کنار چند جمله از مقاله‌تان تدوین کنید (یکی از المان‌های سرگرمی خودم!).

همچنین اگر از این آیتم به درستی و در جای مناسب استفاده کنید، تاثیر نوشته شما در ذهن او بیشتر خواهد شد. از مزایای عکس‌نوشته در مقاله:

• به چشمان مخاطب کمک می‌کند تا قدری از کلمات و متن فاصله بگیرد.
• جملات کاربردی و نقل‌قول‌های ممتاز خود را برای خواننده برجسته می‌کند.
• برای چکیده‌نویسی پاراگراف‌ها استفاده می‌شود.

خودمونی‌نویسی

گاهی لازم است تا نوشته‌های شما با زبان عامیانه و محاوره به مخاطب منتقل شوند. البته این خودمونی‌نویسی قواعد خودش را دارد که در مقاله‌ای جداگانه به آن خواهم پرداخت. برای مثال، گاهی نقل‌قول‌ها به صورت عامیانه در متن مقاله نوشته می‌شوند. تیم تحریریه مدرسه نویسندگی، نکات مهم محاوره‌نویسی را به خوبی توضیح داده‌اند.

جملات مجهول

سابقه آشنایی من با جملات مجهول، به زمان دبیرستان و درس زبان انگلیسی برمی‌گردد. از آنجایی که مبحث سختی بود و هیچ‌وقت درست‌وحسابی یاد نگرفتم، به این فکر کردم که با جملات مجهول چگونه مقاله جذاب بنویسیم. این ترفند در قدم اول به جذابیت زیرپوستی مقاله اضافه می‌کند. در آنیده‌ای نزدیک از جذابیت زیرپوستی خواهم نوشت. ولی ابتدا با جملات مجهول آشنا شویم. مثلن زیر را داشته باشید:

تیم ملی ایران در جام‌ ملت‌های آسیای سال 2015 توسط یک تیم عربی حذف شد.

توسط کدام تیم عربی؟ این سوالی است که در ذهن خواننده شکل گرفته و نوشته شما را برای پیدا کردن پاسخ همراهی می‌کند. توجه داشته باشید که استفاده بیش از حد از جملات مجهول به بار مفهومی نوشته شما آسیب جدی می‌زند. حتی الگوریتم‌های گوگل هم به جملات مجهول مقالات منتشرشده حساس است. اگر بیش از 10 درصد حجم مقاله از جملات مجهول استفاده کرده باشید، گوگل مقاله شما را ناخوانا تشخیص می‌دهد و امتیاز خوبی برای آن قائل نمی‌شود.

نتیجه‌گیری قشنگ

احتمالن شما هم نتیجه‌گیری قشنگ را در زنگ انشاء مدرسه تجربه کرده‌اید. نتیجه‌گیری بعد از مقدمه و متن اصلی مقاله قرار دارد. شاید این بخش نیاز به توضیح خاصی نداشته باشید ولی نکته پنهانی را در مورد نتیجه‌گیری خدمت شما عرض خواهم کرد.

همیشه نتیجه نوشته‌ها به دست نویسنده خلق می‌شود. ولی بد نیست گاهی نتیجه‌گیری را به عهده خواننده قرار دهید. چه‌جوری؟ انتهای مقاله را طوری رقم بزنید که مخاطب خودش به نتیجه برسد. برای مثال متن مقاله در مورد حاصل عبارت 2 + 2 است. اجازه بدهید تا خواننده پاسخ موردنظر را کشف کند.

نوشته را تازه نگه دارید

نوشته‌های داخل وب‌سایت شما قابلیت به‌روزرسانی دارند ولی کتابی که چاپ می‌کنید هرگز قابل‌تغییر نیست.

نقل‌قول بالا از شاهین کلانتری بود که عجیب جای تامل دارد. شاید اگر به این مزیت وب‌بلاگ‌نویسی فکر کنیم، کمتر به  نوشتن کتاب و انتشار آن فکر کنیم. هرگاه نوشته شما به‌روز می‌شود، یعنی برای آن وقت گذاشته‌اید. مخاطبی که قبلاً مقاله شما را خوانده بود، مجدد آن را مطالعه و در جریان این به‌روزرسانی قرار می‌گیرد.

خاصیت دیگر به‌روزرسانی اصلاح و پردازش مجدد نوشته است. با این ترفند چکش‌کاری مقاله‌ها را بهتر انجام خواهید داد و در نتیجه کیفیت نوشته‌های شما بیشتر خواهد شد. قطعاً بازنگری نوشته‌ها باعث می‌شود تا ایده‌های جدیدی به آن اضافه یا کم کنید. همین نوشته‌ای که در حال مطالعه آن هستید قرار است تا 1 ماه دیگر به‌روز شود.

مولتی مدیا بنویسید

تابه‌حال به نمایشگاه کتاب رفته‌اید؟ بعضی غرفه‌ها با ارائه فیلم، اجراهای زنده و پخش موسیقی مناسب در جذب مخاطب بهتر عمل می‌کنند. اگر وب‌سایت و مقالات سایت خود را یک نمایشگاه کوچک درنظر بگیریم، هوا کردن محتواهایی در قالب موسیقی، فیلم و پادکست کمک زیادی به تجربه کاربری وب‌سایت شما خواهد کرد. 

دست به کار شوید

با مطالعه مطالب بالا به این هدف رسیده‌ایم که چگونه مقاله جذاب بنویسیم. همان‌طور که گفتم در آینده تکنیک‌های دیگری به این آموزش اضافه خواهم کرد. خوشحال می‌شوم شما هم از تجربیات پیازداغ در مطالب خود در کامنت‌ها بنویسید.